Dit is een handreiking energietransitie gepubliceerd op 1 oktober 2020 door de Vereniging in Toezichthouders van Woningcorporaties (VTW) VTW Publicaties / Auteurs: Elfrieke van Galen, Caro Niestijl, Gerard van Bortel, Gerard Erents & Albert Kerssie

Toezicht op Energietransitie

Deze handleiding gaat over toezicht op de energietransitie van woningcorporaties. De overgang naar duurzame energie heeft grote gevolgen voor corporaties, zoals financiële en strategische impact, evenals maatschappelijke veranderingen. Tegelijkertijd biedt deze transitie kansen voor innovatie.

De weg naar het verduurzamen van alle corporatiewoningen tegen 2050 is nog niet helemaal duidelijk. Het is belangrijk om flexibele budgetten te hanteren en toekomstige innovaties in overweging te nemen.

Samenwerking is cruciaal, en corporaties moeten gezamenlijk experimenteren met nieuwe energietechnologieën. Dit moet zorgvuldig worden besproken in de Raad van Commissarissen, met aandacht voor de financiële gevolgen.

Deze handleiding helpt toezichthouders op weg naar een CO2-neutrale toekomst in 2050 en benadrukt dat de energietransitie ook invloed heeft op hun rol in de Raad van Commissarissen.

Samenwerking corporaties: voorbeeld uit de praktijk

Corporaties kunnen de energietransitie niet alleen uitvoeren, samenwerking is noodzakelijk. Daarom belichten we een inspirerend praktijkvoorbeeld van die samenwerking.

Proef met energieneutrale woningen, een samenwerking van Parteon in Zaanstad met Urgenda.

Corporaties kunnen verduurzamen op twee manieren: isolatie of CO2-neutraal. Isolatie vermindert energieverbruik, terwijl CO2-neutraal draait om duurzame energieopwekking en bewonersgedrag. Bijvoorbeeld, ‘Opgewekt wonen’ in Zaanstad van woningcorporatie Parteon benut deze tweede aanpak en biedt voordelen zoals snelheid, lagere kosten, schaalbaarheid, en beter binnenklimaat.

Harry Platte, directeur-bestuurder van Parteon en Marjan Minnesma van Urgenda. Bron: Parteon

Sinds 2018 werkt de corporatie samen met klimaatorganisatie Urgenda voor de energietransitie. Parteon startte met 3 woningen in Assendelft, waarbij ze van label C naar CO2-neutraal gingen. Ze vervingen de cv-ketel door een warmtepomp, vernieuwden de radiatoren en kozen voor inductiekoken. Ook plaatsten ze zonnepanelen op het dak en de schuur. Dit duurde ongeveer 10 dagen, met maximaal 2 dagen zonder verwarming en warm water voor bewoners. In 2019 volgden 15 woningen op dezelfde manier, en er zijn plannen voor nog eens 30 woningen. De huurverhoging is ongeveer €50 per maand, maar de energiebesparing compenseert ruimschoots de kosten.

‘Opgewekt Wonen’ ontstond tijdens een bijeenkomst waar de directie, RvC en Urgenda aanwezig waren. Het initiatief kreeg meteen steun van de interne toezichthouders.